Overgang maakt je huwelijk kapot

Overgang maakt je huwelijk kapot

Of je getrouwd bent met boterbriefje of met samenlevingscontract, je hebt ooit je geliefde beloofd bij elkaar te blijven. In goede, maar ook in slechte tijden. Misschien niet met zoveel woorden. Maar dat was zuiver de bedoeling van de liefdesbond, toch? Overgangsklachten zetten een flinke streep door die verbintenis. Dat blijkt uit recent Brits onderzoek van het Family Law Menopause Project en Newson Health Research and Education onder duizend vrouwen.

Ruim zeventig procent van hen wijst de menopauze aan als veroorzaker van hun echtscheiding of huwelijksproblemen. Een kleine zeventig procent van hen verklaart ook dat de overgang het huiselijk geweld en ruzies verergerde. Uit een ander recent onderzoek van Stowe Family Law komt tevens naar voren dat bijna zeventig procent van de echtscheidingen door de vrouw wordt geïnitieerd.

​

Overgangsklachten

“Vlak na de menopauze trok mijn vrouw de stekker uit onze relatie”, vertelt Rob in Alles wat je moet weten over de overgang. “Vrijwel de hele tijd heb ik het gevoel gehad dat ik de perikelen wel kon managen. Ze is altijd het type geweest dat door het dikst van de deur wil. Ik bleef vechten voor de relatie, ervan overtuigd dat als zij zichzelf zou vinden, alles weer goed zou komen.

“Ergens tijdens dit proces gingen we steeds meer onze eigen weg. Ik begon me af te vragen of ik nog wel een rol speelde in het plaatje dat ze van haar leven had. We hebben toen samen een heel intense periode beleefd. Onze dochter zei tegen onze zoon: “Ze zijn heel erg verliefd op elkaar.” Die antwoordde: “Volgens mij gaan ze uit elkaar.” Uiteindelijk hakte mijn vrouw de knoop door en is ze op zichzelf gaan wonen.”

Wil de overgang even plaats nemen in het beklaagdenbankje?

Grijze scheiding

Vroeger moesten stellen, of ze dat nu wilden of niet, bij elkaar blijven tot de dood ze zou scheiden. En dat deden de meeste dan ook. Volgens Amerikaans onderzoek naar ‘Grijze Scheidingen’ waarin werd gekeken naar twee decennia echtscheidingen van 50-plussers (grijs verwijst hier naar de haarkleur) was dit zo tót de jaren negentig vorige eeuw.

Daarvoor was het best een uitzondering als mensen ouder dan 50 hun huwelijk lieten nietig verklaren. Slechts 1 op de 10 personen die gingen scheiden, had ‘grijze haren’. Dat aantal was in 2010 al gestegen naar 1 op de 4.

We hebben het hier dus over een relatief nieuw fenomeen. De overgang is geen nieuw fenomeen.

Overgang

De transformatiefase rondom de menopauze  bestaat al zolang als vrouwen oud genoeg worden om de menopauze mee te maken. Dat  is, in weerwil van wat verouderde theorieën ons doen geloven, al heel erg lang.

In Oude Steentijd, de tijd van de jagers en verzamelaars, stegen vrouwen die de menopauze bereikten in aanzien, zij werden vereerd als matriarchen van hun gemeenschap.

Dat is nog steeds zichtbaar bij de weinige jagers- en verzamelaars-stammen die de wereld anno nu nog telt. Zoals de Hadza-stam in Tanzania en de Ache-stam in Paraguay. Die verering heeft ook alles te maken met aanwijsbare bijdrage de deze vrouwen leveren. Ze zorgen met hun kennis en ervaring ervoor dat hun kleinkinderen overleven in voorspoed.

Rite de passage

Dat gevoel voor de belangrijkheid van vrouwelijke anciënniteit, vrouwelijke kennis en ervaring, zijn wij in de geïndustrialiseerde wereld kwijtgeraakt.

Onze ‘moderne cultuur’ heeft het niet zo op met vrouwelijke cycli en die zelfs in de taboesfeer geduwd. Als gevolg daarvan gaan vrouwen tegenwoordig door de overgang zonder een eervolle rite de passage, zonder nuttige informatie en zonder ondersteuning.

Ondersteuning

Uit het Britse onderzoek van het Family Law Menopause Project en Newson Health Research and Education blijkt dat slechts 20 procent van de vrouwen steun had gezocht om over overgang te praten. Het kwam niet in ze op dat de overgang bijdroeg aan het stuklopen van de relatie.

Als je bedenkt dat er op dit moment zo’n 2 miljoen vrouwen in Nederland in de overgang zijn, dan kun jij wel bedenken hoeveel relaties er nu op de tocht staan. Louter en alleen door onbegrip rondom dit fenomeen.

“De fysieke symptomen van de overgang zijn bekend en worden vaak besproken. De impact van de overgang op de geestelijke gezondheid wordt vaak genegeerd”, zegt Louise Newson. Zij is menopauzespecialist en voorzitter van Newson Health Research and Education.

“Dit kan voor veel vrouwen catastrofaal zijn, met als gevolg een diep negatief effect op hun werk, relaties en financiën.”

Razende hormonen

“In het begin van die overgang was er ook nog een periode waarin ik me ontzettend aan hem ergerde”, schrijft Alexandra Holscher in Margriet. “Dat was ook zo verwarrend. Hou ik nog wel van hem, vroeg ik me af. Ja, was het antwoord. Maar door die ellendige, razende hormonen ging ik daar bijna aan twijfelen. Tel daar dat gevoel van ‘nu ben ik aan de beurt’ bij op, en je hebt zó een echtscheiding. In onze omgeving zien we het maar al te vaak dat stellen in de leeftijd van rond de vijftig uit elkaar gaan.”

Overgang onbesproken

Het onderzoek brengt ook hiaten aan het licht. Bijvoorbeeld bij familierecht advocaten. Zij  ondersteunen paren tijdens hun echtscheiding.

De meerderheid (86%) van de vrouwen meldde dat zij zich onvoldoende op hun gemak voelden om de overgang ter sprake te brengen in gesprekken met hen. Bijna allemaal verklaarden ze dat hun familieadvocaat dit zelf ook niet bij hen ter sprake had gebracht. De advocaat had ook niet onderzocht hoe de overgang in de relatie zou kunnen spelen.

Bijna tachtig procent van de vrouwen vindt dat familierecht advocaten en rechters training nodig hebben met betrekking tot overgangsklachten. Zodat ze weten hoe ze er verstandig mee om moeten gaan, en er rekening mee kunnen houden in hun zaak.

“Dit onderzoek bevestigt het verband tussen de menopauze en echtscheiding” zegt Farhana Shahzady. Zij is oprichter van het Family Law Menopause Project en directeur van een familieadvocatenkantoor in Londen. “Het benadrukt verder het gebrek aan begrip van de impact van de overgang binnen de beroepsgroep.”

“Wat mij grote zorgen baart”, vervolgt ze, “is dat meer dan de helft van de vrouwen heeft gezegd dat de overgang het sparen voor hun pensioen en/of hun vermogen om te sparen voor pensioenen heeft verminderd. Dit betekent dat vrouwen met echte financiële problemen te maken kunnen krijgen als ze hun pensioen naderen.”

Hondsmoe

“Ik kan me niet herinneren dat mijn moeder dit heeft meegemaakt. Ze heeft er nooit over  gesproken”, zegt een anonieme vrouw in Metro. “Ik had geen idee dat dit een van de moeilijkste dingen zou zijn waarmee ik ooit te maken heb gehad. Ik had ook geen idee dat ik hierdoor zou beseffen dat ik mijn man niet kan uitstaan.

“Toen we in maart 2020 in lockdown gingen, verloren we allebei onze baan. Het zette onze wereld op zijn kop. Maar het was mijn man die mij gek maakte. Hij begon me ’s nachts wakker te duwen om te vertellen dat ik snurkte. Dus het duurde niet lang voordat ik hondsmoe was. Hij heeft me nooit gevraagd of ik een kopje thee wilde, of hoe ik me voelde.

Misselijkmakend

“De waarheid was dat ik me helemaal niet mezelf voelde. Ik begon me ziek en vergeetachtig te voelen. Ik kreeg last van opvliegers. Het werd zo erg dat ik naar de dokter ging die een bloedtest deed en bevestigde dat ik door de menopauze was gegaan.

“Het enige dat ik kon zien was hoe egoïstisch mijn man was. Opeens merkte ik dat hij alleen maar over zichzelf wilde praten. We begonnen elkaar te ontwijken en gingen naar een andere kamer als de ander binnenkwam.

“Ik weet niet of het kwam omdat ik de tijd had om terug te kijken op mijn leven. Of dat ik ouder werd. Maar ik besefte dat ik mijn geluk niet op de laatste plaats wilde zetten. Ik wil dingen voor mezelf doen. Ik ben een paar maanden geleden naar de logeerkamer verhuisd en nu heb ik tenminste een goede nachtrust. Maar ik raak er behoorlijk aan gewend dat ik niet bij hem in de buurt ben, en de gedachte om dicht bij hem te komen, maakt me misselijk.”

Onafhankelijk

Tegenwoordig is het dus cultureel veel acceptabeler om een ongelukkig huwelijk te beëindigen dan veertig/vijftig jaar geleden. Veel vrouwen zijn financieel ook veel onafhankelijker dan vroeger, waardoor het voor hen gemakkelijker wordt om te vertrekken en de scheiding zelfs te initiëren.

Seks

Maar ik hoor je denken: de genoemde onderzoeken zeggen helemaal niks over de invloed van seks. Of liever, over het gebrek aan seks in de huwelijkssponde.

Daar wil ik nog een aanvulling op maken. De onderzoeken zeggen ook helemaal niks over de invloed van de mannelijke overgang, ook wel bekend als de penopauze of de andropauze. Dat laatste is zo taboe dat het onterecht buiten beschouwing wordt gelaten.

Erectiestoornissen

Vaginale droogheid en het afnemende libido van de vrouw zou de oorzaak zijn dat er ontevredenheid is over het seksleven van een stel, waardoor de liefdespartners dan ook uit elkaar groeien. Niemand praat openlijk over bijvoorbeeld erectiestoornissen, die net zo goed debet kunnen zijn aan de beddendood.

Vrouwen blijven tot hun laatste snik behoefte houden aan warmte en intimiteit, net zoals mannen.Het is een van de opvallende onthullingen uit ‘The Divorce Experience: A Study of Divorce at Midlife and Beyond’. Dat is een onderzoek naar waarom echtscheidingen plaatsvinden en welke invloed deze hebben op de betrokken partijen. Hier komt naar voren hoe blij zowel hertrouwde mannen als vrouwen met hun hernieuwde seksleven zijn.

Traumatische ervaring

Deze resultaten zijn gebaseerd op enquêtes onder 1.147 mannen en vrouwen in de leeftijd van 40 tot 79 jaar, die een scheiding hebben meegemaakt toen ze in de veertig, vijftig of zestig waren.

“Echtscheiding is altijd een traumatische ervaring”, zegt Steve Slon, redacteur van AARP The Magazine. “Het was dus een beetje verrassend om het overheersende gevoel van optimisme te zien dat uit dit onderzoek naar voren kwam. Bij de meesten heerste het gevoel dat ze hun bestaan nieuw leven hadden ingeblazen.”

Communicatie

Vandaar dat ik de overgang bij vrouwen toch uit het beklaagdenbankje haal.

Daar hoort naar mijn mening het gebrek te zitten aan zelfreflectie, openheid, kennis en communicatie. Over de impact van de overgang en haar mannelijke equivalent, de penopauze, op het welbevinden van zowel het individu als de liefdesrelatie.

Deze levensfase kan bij uitstek de periode in een mensenleven zijn om de rijkdom en de diepgang van ‘for better or for worse’ te ervaren. (En dan eventueel alsnog te besluiten je eigen weg te gaan.)

Zeventig procent van vrouwen is achteraf nog steeds blij met haar besluit om uit de relatie te stappen. Dan blijft er dertig procent over die achteraf juist spijt hebben van echtscheiding.

In mijn boek Alles wat je moet weten over de overgang heb ik een hoofdstukken gewijd aan relaties, aan hoe je je seksleven tijdens de overgang sappig houdt en uiteraard ook aan de penopauze.

© Saron Petronilia.

Vrouwelijk leiderschap

Overgangssymptomen vormen de springplank naar het authentiek, overtuigende en vervullende, vrouwelijke leiderschap. Als je moeiteloos door de overgang wilt navigeren, lees dan hier meer over mijn coachingprogramma De Zelfverzekerde Vrouwelijke Leider.

Wil je nu gelijk aan de slag: Kies dan voor de 3-delige masterclass Magische Menopauze Mindset.

Kosteloze inspiratie

Wil je graag in overleg met mij bepalen wat voor jou de beste strategie is om overgangsklachten te laten verdwijnen en weer vol energie en zelfvertrouwen door te groeien in je werk of bedrijf?

Boek dan in mijn agenda een kosteloos gesprek. Dit is de link.

#overgang #menopauze #overgangssymptomen #scheiding #huwelijkscrisis #relatieproblemen #relatiecoaching #overgangscursus #overgangsboek